rtgh

ಪ್ರಥಮ ಪಿ.ಯು.ಸಿ ಸಮಾಜಶಾಸ್ತ್ರ ಅಧ್ಯಾಯ-4 ಸಂಸ್ಕೃತಿ ಮತ್ತು ಸಾಮಾಜೀಕರಣ ನೋಟ್ಸ್‌ | 1st PUC Sociology Chapter 4 Question Answer

ಪ್ರಥಮ ಪಿ.ಯು.ಸಿ ಸಮಾಜಶಾಸ್ತ್ರ ಅಧ್ಯಾಯ-4 ಸಂಸ್ಕೃತಿ ಮತ್ತು ಸಾಮಾಜೀಕರಣ ನೋಟ್ಸ್‌, 1st PUC Sociology Chapter 4 Question Answer Mcq Notes in Kannada Medium, Kseeb Solution For Class 11 Sociology Chapter 4 Question Answer 1st puc sociology notes in kannada chapter 4, Culture and Socialization Notes in Kannada

 

ಅಧ್ಯಾಯ-4 ಸಂಸ್ಕೃತಿ ಮತ್ತು ಸಾಮಾಜೀಕರಣ ನೋಟ್ಸ್‌

1st PUC Sociology Chapter 4 Question Answer

1st Puc Sociology Notes in Kannada Chapter 4

I. ಒಂದು ಅಂಕದ ಪ್ರಶ್ನೆಗಳು : ( ಒಂದು ವಾಕ್ಯದಲ್ಲಿ ಉತ್ತರಿಸಿ )

1 ) “ ಸಂಸ್ಕೃತಿ ” ಪದದ ನಿಷ್ಪತ್ತಿ ತಿಳಿಸಿ .

“ ಸಂಸ್ಕೃತಿ ” ಎಂಬ ಪದಕ್ಕೆ ತತ್ಸಮಾನವಾದ ಇಂಗ್ಲೀಷ್ ಪದ “ ಕಲ್ಚರ್ ” ಎಂಬ ಪದವು ಲ್ಯಾಟಿನ್ ಭಾಷೆಯ “ ಕೊಲೆರ್ ” ಎಂಬ ಪದದಿಂದ ಬಂದಿದೆ , ಕೊಲೆರ್ ಎಂದರೆ “ ಬೆಳೆಸು ” ಕೃಷಿಮಾಡು ಎಂದರ್ಥವಾಗುತ್ತದೆ .‌

2 ) “ ಸಂಸ್ಕೃತಿ ” ಎಂದರೇನು ?

ಪ್ರಾಣಿ ಸಮಾಜದಿಂದ ಮಾನವ ಸಮಾಜವನ್ನು ಬೇರ್ಪಡಿಸುವ ಮಾನದಂಡ ಅಥವಾ ವಿಶಿಷ್ಟ ಲಕ್ಷಣವೇ “ ಸಂಸ್ಕೃತಿಯಾಗಿದೆ .

ಸಮಾಜದ ಸದಸ್ಯರಾಗಿದ್ದುಕೊಂಡು ವ್ಯಕ್ತಿಗಳು ಕಲಿತಿರುವ ಅಂಶಗಳ ಸಮಸ್ಟಿಗೆ “ ಸಂಸ್ಕೃತಿ ” ಎನ್ನುವರು .

3 ) ಸಂಸ್ಕೃತಿಯು ಜನ್ಮಜಾತವಾದುದೇ ?

ಸಂಸ್ಕೃತಿ ಜನ್ಮಜಾತವಾದುದಲ್ಲ , ಇದು ಅರ್ಜಿತವಾದುದು ಅಥವಾ ಕಲಿಕೆಯಿಂದ ಬರುವಂಥಹುದು .

4 ) ಸಂಸ್ಕೃತಿಯ ಗಳಿಸಿದ ಲಕ್ಷಣವೇನು ?

ಧನ್ಯವಾದ ಸಮರ್ಪಿಸುವುದು , ನಮಸ್ಕರಿಸುವುದು , ಕೈ ಕುಲುಕುವುದು , ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಶೈಲಿಯಲ್ಲಿ ಸೀರೆ ಉಡುವುದು , ಪೂಜೆ ಮಾಡುವುದು , ಇತ್ಯಾದಿಗಳು ಸಂಸ್ಕೃತಿಯು ಗಳಿಸಿದ ಲಕ್ಷಣಗಳಾಗಿವೆ .

5 ) ಸಂಸ್ಕೃತಿಯು ವೈಯಕ್ತಿಕವಾದುದೇ ?

ಸಂಸ್ಕೃತಿಯು ವೈಯಕ್ತಿಕವಾದುದಲ್ಲ ಸ್ವಭಾವತಃ ಸಂಸ್ಕೃತಿ ಸಾಮಾಜಿಕವಾದುದ್ದು .

6 ) ಭೌತ ಸಂಸ್ಕೃತಿಯಲ್ಲಿ ಸೇರ್ಪಡೆಯಾಗುವ ಕೆಲವೊಂದು ಸಂಗತಿಗಳನ್ನು ಹೆಸರಿಸಿ .

  • ಭೌತ ಸಂಸ್ಕೃತಿಯಲ್ಲಿ ಸೇರ್ಪಡೆಯಾಗುವ ಕೆಲವೊಂದು ಸಂಗತಿಗಳೆಂದರೆ ಈ ಸಂಸ್ಕೃತಿಯ ದೃಷ್ಟಿಗೋಚರವಾಗುವಂತಹುದು .
  • ಮಾನವ ನಿರ್ಮಿತವಾದ ಮನೆ , ಕಟ್ಟಡ , ಯಂತ್ರೋಪಕರಣಗಳು , ವಾಹನಗಳು ಇತ್ಯಾದಿ .
  • ಹಣ , ಬ್ಯಾಂಕ್ ಇತ್ಯಾದಿ .

7 ) ಅಭೌತ ಸಂಸ್ಕೃತಿಯಲ್ಲಿ ಸೇರ್ಪಡೆಯಾಗುವ ಕೆಲವೊಂದು ಸಂಗತಿಗಳನ್ನು ಹೆಸರಿಸಿ

ಅಭೌತ ಸಂಸ್ಕೃತಿಯಲ್ಲಿ ಸೇರ್ಪಡೆಯಾಗುವ ಕೆಲವೊಂದು ಸಂಗತಿಗಳೆಂದರೆ “ ಮಾನವನ ಮೌಲ್ಯಗಳ ಭಾವನಾತ್ಮಕ ಮತ್ತು ಮಾನಸಿಕ ಅಂಶಗಳು ಇವು ಸ್ಪರ್ಶ ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲದ ಎಲ್ಲಾ ವಸ್ತುಗಳನ್ನು ಅಭೌತ ಸಂಸ್ಕೃತಿಯಲ್ಲಿ ಸೇರ್ಪಡೆಗೊಳ್ಳುವ ಸಂಗತಿಗಳಾಗಿವೆ .

8 ) “ ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಹಿಂಬೀಳುವಿಕೆ ” ಕಲ್ಪನೆಯನ್ನು ಪರಿಚಯಿಸಿದವರು ಯಾರು ?

“ ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಹಿಂಬೀಳುವಿಕೆ ” ಕಲ್ಪನೆಯನ್ನು ಪರಿಚಯಿಸಿದವರು * ಆಗ್‌ಬರ್ನ್‌ರವರು .

9 ) ಸಾಮಾಜೀಕರಣ ಎಂದರೇನು ?

ವ್ಯಕ್ತಿಯನ್ನು ಸಾಮಾಜಿಕ ವ್ಯಕ್ತಿಯನ್ನಾಗಿ ಪರಿವರ್ತಿಸುವ ಈ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯನ್ನು “ ಸಾಮಾಜೀಕರಣ ” ಎಂದು ಕರೆಯುವರು .

10 ) ಸಾಮಾಜೀಕರಣದ ವ್ಯಾಖ್ಯೆ ನೀಡಿ .

  • ಹ್ಯಾರಿ ಎಂ.ಜಾನ್‌ಸನ್ ರವರ ಪ್ರಕಾರ “ ಸಾಮಾಜಿಕ ಪಾತ್ರಗಳನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸಲು ಪಾತ್ರದಾರಿಯನ್ನು ಸಮರ್ಥನಾಗಿರುವ ಕಲಿಕೆಯೇ ಸಾಮಾಕೀಕರಣ ” ಎಂದಿದ್ದಾರೆ .
  • ಆಗಬರ್ನ್ ಮತ್ತು ನಿಮ್‌ಕಾಫ್ ರವರ ಪ್ರಕಾರ * ವ್ಯಕ್ತಿಯು ಗುಂಪಿನ ಪ್ರಮಾಣಿಕಗಳಿಗೆ ಅನುವರ್ತಿಸುವುದನ್ನು ಕಲಿಯುವ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಗೆ ಸಾಮಾಜೀಕರಣ ” ಎಂದಿದ್ದಾರೆ .
  • ಹೆಚ್.ಟಿ. ಮಂಜುದಾರ್ ರವರ ಪ್ರಕಾರ “ ಮೂಲಭೂತ ಸ್ವಭಾವವು ಮಾನವ ಸ್ವಭಾವವಾಗಿ ಬದಲಾವಣೆಯಾಗುವ ಮತ್ತು ವ್ಯಕ್ತಿಯು ಒಬ್ಬ ಮಾನವನಾಗಿ ಪರಿವರ್ತಿತವಾಗುವ ಪ್ರತೀತಿಯೇ ಸಾಮಾಜಿಕರಣ ”

11 ) ಸಾಮಾಜೀಕರಣ ಒಂದು ಜೈವಿಕ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯೇ ?

ಜೈವಿಕ ಅರ್ಥದಲ್ಲಿ ಮಾತ್ರ ವ್ಯಕ್ತಿ ಹುಟ್ಟಿನಿಂದ ಮಾನವ ಜೈವಿಕ ಅಗತ್ಯಗಳೊಂದಿಗೆ ಸಮಾಜಜೀವಿಯನ್ನಾಗಿ ಪರಿವರ್ತಿಸುವ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆ ಸಾಮಾಜೀಕರಣವಾಗಿದೆ ಅಂದ ಮೇಲೆ ಸಾಮಾಜೀಕರಣವು ಒಂದು ಜೈವಿಕ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯಾಗಿದೆ .

12 ) ಸಾಮಾಜೀಕರಣ ಒಂದು ಕಲಿಕೆಯ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯೇ ?

ಹೌದು , ಸಾಮಾಜೀಕರಣವು ಕಲಿಕೆಯ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯಾಗಿದೆ .

13 ) ಪ್ರಾಥಮಿಕ ಗುರುತಿಸುವಿಕೆ ಎಂದರೇನು ?

ಗರ್ಭಾವಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿ ಮಗುವಿನ ವ್ಯಕ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿ ಅದರ ಪಾತ್ರ ಮತ್ತು ತಾಯಿಯ ಪಾತ್ರಗಳ ನಡುವೆ ಬಹುಶಃ ಸ್ಪಷ್ಟವಾದ ವ್ಯತ್ಯಾಸ ಗುರುತಿಸಲಾಗದು . ತಾಯಿ ಮತ್ತು ಮಗು ಐಕ್ಯರಾಗಿರುತ್ತಾರೆ . ಈ ಹಂತವನ್ನು “ ಪ್ರಾಥಮಿಕ ಗುರುತಿಸುವಿಕೆ ” ಎನ್ನುವರು .

14 ) “ ಈಡಿಪಲ್ ಕಾಂಪ್ಲೆಕ್ಸ್ ” ಎಂದರೇನು ?

ಮಗುವು ಕುಟುಂಬದ ಪೂರ್ಣ ಪ್ರಮಾಣದ ಸದಸ್ಯನಾಗುವ ಹಂತವೆಂದರೆ ನಾಲ್ಕನೇ ವರ್ಷದಿಂದ ಹರೆಯದವರೆಗಿನ ಅಂದರೆ ಸುಮಾರು 12 ರಿಂದ 13 ನೇ ವರ್ಷದವರೆಗೆ ಇರುವ ಹಂತವನ್ನು ಈಡಿಪಲ್‌ಕಾಂಪ್ಲೆಕ್ಸ್ ಎನ್ನುವರು .

15 ) “ ಎಲೆಕ್ಟ್ರಾ ಕಾಂಪ್ಲೆಕ್ಸ್ ” ಎಂದರೇನು ?

ಈಡಿಪಲ್ ಪ್ರವೃತ್ತಿ ಎಂಬುದು ತಾಯಿಗಾಗಿ ಆದ ಪೈಪೋಟಿಯಲ್ಲಿ , ಮಗನಾದವನಿಗೆ ತಂದೆಯ ಮೇಲೆ ಬರುವ ಈರ್ಷ್ಯೆ , ಹುಡುಗಿಗೆ “ ಎಲೆಕ್ಟ್ರಾ ಪ್ರವೃತ್ತಿ ” ಅಥವಾ “ ಎಲೆಕ್ಟ್ರಾ ಕಾಂಪ್ಲೆಕ್ಸ್ * ಎನ್ನುವರು .

16 ) ಸಾಮಾಜೀಕರಣದ ಯಾವುದಾದರೂ ಎರಡು ನಿಯೋಗಗಳನ್ನು ಹೆಸರಿಸಿ .

ಸಾಮಾಜೀಕರಣದ ಎರಡು ನಿಯೋಗಿಗಳೆಂದರೆ

1. ಔಪಚಾರಿಕ ನಿಯೋಗಿಗಳು 2. ಅನೌಪಚಾರಿಕ ನಿಯೋಗಿಗಳು

17 ) ಶಾಲೆಯು ಔಪಚಾರಿಕ ಸಾಮಾಜೀಕರಣದ ನಿಯೋಗಿಯೇ ?

ಹೌದು , ಶಾಲೆಯು ಔಪಚಾರಿಕ ಸಾಮಾಜೀಕರಣವಾಗಿದೆ .

18 ) ಸಮವಯಸ್ಕರು ಎಂದರೆ ಯಾರು ?

ಸಾಮಾಜೀಕರಣದ ನಿಯೋಗಿಗಳಲ್ಲಿ ಸಮವಯಸ್ಕರು ಕುಟುಂಬದ ನಂತರದ ಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ಬರುವವರಾಗಿದ್ದಾರೆ . ಮಗುವಿನ ಸಮವಯಸ್ಸಿನವರು , ಜೊತೆ ಆಟಗಾರರು , ಸಮಾನ ಅಂತಸ್ತು ಹೊಂದಿದವರು , ನಿಕಟ ಸ್ನೇಹಿತರು ಒಂದು ತರಗತಿಯಲ್ಲಿ ಓದುತ್ತಿರುವವರನ್ನು ಸಮವಯಸ್ಕರು ಎನ್ನುವರು .

1st Puc Samskruthi Mattu Samajikarana Notes in Kannada

II . ಎರಡು ಅಂಕದ ಪ್ರಶ್ನೆಗಳು : ( 2-3 ವಾಕ್ಯದಲ್ಲಿ ಉತ್ತರಿಸಿ )

1 ) ಸಂಸ್ಕೃತಿಯನ್ನು ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಿಸಿ .

‘ ಮ್ಯಾಲಿನಾಯ್ಕ ‘ ರವರು ಮಾನವ ತನ್ನ ಜೀವಿತದ ಗೊತ್ತುಗುರಿಗಳನ್ನು ಈಡೇರಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಮಾನವನೇ ನಿರ್ಮಿಸಿಕೊಂಡಂತಹ ಸಾಧನಗಳೇ ಸಂಸ್ಕೃತಿ ” ಎಂದು ಹೇಳಿದ್ದಾರೆ .

“ ಎಡ್ವರ್ಡ್ ಬಿ ಟೈಲರ್ ” , ಎಂಬುವರು ‘ ಜ್ಞಾನ , ನಂಬಿಕೆ , ಕಲೆ , ಕಾನೂನು ನೈತಿಕ ನಿಯಮ , ರೂಢಿ ಮತ್ತು ಮಾನವನು ತನ್ನ ಸಮಾಜದ ಸದಸ್ಯನಾಗಿದ್ದುಕೊಂಡು ಸಾಧಿಸಿದ ಇನ್ನುಳಿದ ಸಾಮರ್ಥ್ಯಗಳನ್ನು ನೈಋಣ್ಯಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿರುವ ಅಖಂಡವಾದ ಒಂದು ಸಂಕೀರ್ಣ ವ್ಯವಸ್ಥೆ ” ಎಂದಿದ್ದಾರೆ .

‘ ರಾಬರ್ಟ್‌ ಬೈರ್ಸ್ಮೈಡ್ ರವರ ಪ್ರಕಾರ “ ಸಂಸ್ಕೃತಿಯು ಒಂದು ಸಂಕೀರ್ಣ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯಾಗಿದ್ದು ಅದು ನಾವು ಯೋಚಿಸುವ ನಿರ್ವಹಿಸುವ ಹಾಗೂ ನಾವು ಹೊಂದಿದ ಎಲ್ಲಾ ಸಂಗತಿಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ .

2 ) ಸಂಸ್ಕೃತಿಯ ಯಾವುದಾದರೊಂದು ಲಕ್ಷಣವನ್ನು ವಿವರಿಸಿ .

ಸಂಸ್ಕೃತಿಯ ಒಂದು ಲಕ್ಷಣವೆಂದರೆ ಸಂಸ್ಕೃತಿ ಅರ್ಜಿತವಾದುದು ಅಥವಾ ಕಲಿಕೆಯಿಂದ ಬರುವಂತಹುದು : ಸಂಸ್ಕೃತಿ ಹುಟ್ಟಿನಿಂದ ಬರುವ ಸಂಗತಿಯಲ್ಲ . ಇದನ್ನು ಕಲಿತುಕೊಳ್ಳಲಾಗಿದೆ ಅಥವಾ ಸಾಮಾಜೀಕರಣದಲ್ಲಿ ಕಲಿತುಕೊಂಡಿದ್ದು ಏನಿದೆಯೋ ಅದುವೇ ಸಂಸ್ಕೃತಿ , ಹಾಗಾಗಿ ಕೈಕಾಲಿರುವುದು , ಧನ್ಯವಾದ ಸಮರ್ಪಿಸುವುದು , ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಶೈಲಿಯಲ್ಲಿ ಸೀರೆ ತೊಡುವುದು , ಪೂಜೆ ಮಾಡುವುದು ಇತ್ಯಾದಿ ಎಲ್ಲವೂ ಗಳಿಸಿದವು , ಹಾಗಾಗಿ ಇವೆಲ್ಲವೂ ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕವಾದವು .

3 ) ಸ್ವಭಾವತಃ ಸಂಸ್ಕೃತಿ ಸಾಪೇಕ್ಷವಾದುದೇ ?

ಹೌದು , ಸ್ವಭಾವತಃ ಸಂಸ್ಕೃತಿ ಸಾಪೇಕ್ಷವಾದುದಾಗಿದೆ “ ಸಂಸ್ಕೃತಿಗೆ ಕಾಲದಿಂದ ಕಾಲಕ್ಕೆ ಮತ್ತು ಸಮಾಜದಿಂದ ಸಮಾಜಕ್ಕೆ ವ್ಯತ್ಯಾಸವಾಗುತ್ತದೆ . ಕೆಲವೊಂದು ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಸಾರ್ವತ್ರಿಕಗಳು ಕಂಡು ಬರಬಹುದಾದರೂ ಸಮಾಜದಿಂದ ಸಮಾಜಕ್ಕೆ ಸಂಸ್ಕೃತಿಯಲ್ಲಿ

ವ್ಯತ್ಯಾಯಾಸಗಳು ಕಂಡುಬರುತ್ತವೆ . ಸಂಪ್ರದಾಯ , ನೈತಿಕ ನಿಯಮ , ಲೋಕರೂಢಿ , ಕಲಾಪ್ರಕಾರಗಳು , ಊಟೋಪಚಾರದ ವಿಧಾನಗಳು , ಮೌಲ್ಯವ್ಯವಸ್ಥೆ , ಸಂಸ್ಥೆಗಳು ಇತ್ಯಾದಿಗಳಲ್ಲಿ ಕುತೂಹಲಕಾರಿ ವ್ಯತ್ಯಾಸಗಳನ್ನು ಸಂಸ್ಕೃತಿಗಳೊಳಗೆ ಕಾಣಬಹುದಾಗಿದೆ . ಸಂಸ್ಕೃತಿ ಕಾಲದಿಂದ ಕಾಲಕ್ಕೆ ಬದಲಾಗುತ್ತದೆ . ಇದಕ್ಕೆ ಇತಿಹಾಸ ಸಾಕ್ಷಿಯಾಗಿದೆ .

4 ) ಭೌತ ಸಂಸ್ಕೃತಿ ಎಂದರೇನು ?

ಮಾನವನು ತನ್ನ ಅಗತ್ಯಗಳನ್ನು ಈಡೇರಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಸೃಷ್ಟಿಸಿರುವ ಭೌತವಸ್ತುಗಳಿಗೆಲ್ಲಾ ‘ ಭೌತ ಸಂಸ್ಕೃತಿ ‘ ಎನ್ನುವರು . ಮಾನವನು ರೂಪಿಸಿದ ಎಲ್ಲಾ ದೃಶ್ಯ ಹಾಗೂ ಸ್ಪರ್ಶ ಸಾಧ್ಯ ವಸ್ತುಗಳನ್ನು ಭೌತ ಸಂಸ್ಕೃತಿ ಎಂದು ಕರೆದಿದ್ದಾರೆ .

5 ) ಅಭೌತ ಸಂಸ್ಕೃತಿ ಎಂದರೇನು ?

ದೃಶ್ಯ ಹಾಗೂ ಸ್ಪರ್ಶ ಸಾಧ್ಯವಾಗದ ವಸ್ತುಗಳನ್ನು ಅಭೌತ ಸಂಸ್ಕೃತಿ ಎಂದು ಕರೆದಿದ್ದಾರೆ , ಭಾಷೆ , ನಂಬಿಕೆ , ಮೌಲ್ಯಗಳು , ಹವ್ಯಾಸಗಳು , ಸಂಸ್ಕಾರಗಳು ಮತ್ತು ಆಚರಣೆಗಳು , ಆಲೋಚನೆಗಳು ಮತ್ತು ಆದರ್ಶಗಳು ಅಭೌತ ಸಂಸ್ಕೃತಿಗಳಾಗಿವೆ . ಅಭೌತ ಸಂಸ್ಕೃತಿಯು ಮಾನವನ ಮೌಲ್ಯಗಳ ಭಾವನಾತ್ಮಕ ಮತ್ತು ಮಾನಸಿಕ ಅಂಶಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿರುತ್ತದೆ .

6 ) ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಹಿಂಬೀಳುವಿಕೆ ಎಂದರೇನು ?

ಭೌತ ಮತ್ತು ಅಭೌತ ಸಂಸ್ಕೃತಿಗಳ ನಡುವಿನ ಕಂದಕವನ್ನು ಸೂಚಿಸಲು “ ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಹಿಂಬೀಳುವಿಕೆ ” ಎನ್ನುವರು . “ ಆಗ್‌ಬರ್ಗ್ ” ರವರ ಮಾತುಗಳಲ್ಲಿ ಹೇಳುವುದಾದರೆ “ ಅಸಮ ವೇಗದಲ್ಲಿ ಬದಲಾಗುವ ಸಂಸ್ಕೃತಿಯು ಪರಸ್ಪರ ಸಂಬಂಧಿತ ಭಾಗಗಳ ನಡುವೆ ಇರುವ ಪ್ರಯಾಸವನ್ನು ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಹಿಂಬೀಳುವಿಕೆ ” ಎಂದು ಅರ್ಥೈಸಬಹುದಾಗಿದೆ .

7 ) ಸಾಮಾಜೀಕರಣ ಎಂದರೇನು ?

ಜೈವಿಕ ಜೀವಿಯನ್ನು ಸಮಾಜಜೀವಿಯಾಗಿ , ವ್ಯಕ್ತಿಯನ್ನು ಸಾಮಾಜಿಕ ವ್ಯಕ್ತಿಯನ್ನಾಗಿ ಬದಲಿಸುವ ಈ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯನ್ನು “ ಸಾಮಾಜೀಕರಣ ” ಎಂದು ಅರ್ಥೈಸಬಹುದು . ಹೆಚ್.ಬಿ. ಮಂಜುದಾರ್ ರವರು ಹೇಳಿರುವಂತೆ “ ಮೂಲಭೂತ ಸ್ವಭಾವವು ಮಾನವ ಸ್ವಭಾವವಾಗಿ ಬದಲಾವಣೆಯಾಗುವ ಮತ್ತು ವ್ಯಕ್ತಿಯು ಒಬ್ಬ ಮಾನವನಾಗಿ ಪರಿವರ್ತಿತವಾಗುವ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯೇ ” ಸಾಮಾಜೀಕರಣವಾಗಿದೆ .

8 ) ಸಾಮಾಜೀಕರಣ ಒಂದು ಪ್ರಕ್ರಿಯೆ ಹೇಗೆ ?

ಹೌದು , ಸಾಮಾಜಿಕರಣ ಒಂದು ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯಾಗಿದೆ ವ್ಯಕ್ತಿಯನ್ನು , ಸಾಮಾಜಿಕ ವ್ಯಕ್ತಿಯನ್ನಾಗಿ ಬದಲಾಯಿಸುವ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯಾಗಿದೆ , ಆದ್ದರಿಂದ ಸಾಮಾಜೀಕರಣ ಒಂದು ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯಾಗಿದೆ .

9 ) ಸಾಮಾಜೀಕರಣದ ಹಂತಗಳನ್ನು ಹೆಸರಿಸಿ .

ಸಾಮಾಜೀಕರಣದಲ್ಲಿ ನಾಲ್ಕು ಹಂತಗಳಿವೆ ಅವುಗಳೆಂದರೆ 1. ಮೌಖಿಕ ಹಂತ 2. ಶೌಚ ಹಂತ 3. ಈಡಿಪಲ್ ಹಂತ 4. ಕಿಶೋರಾವಸ್ಥೆಯ ಹಂತ

10 ) ಪ್ರಾಥಮಿಕ ಗುರುತಿಸುವಿಕೆ ಎಂದರೇನು ?

ಗರ್ಭಾವಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿ ಮಗುವಿನ ವ್ಯಕ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿ ಅದರ ಪಾತ್ರ ಮತ್ತು ತಾಯಿಯ ಪಾತ್ರಗಳ ನಡುವೆ ಬಹುಶಃ ಸ್ಪಷ್ಟವಾದ ವ್ಯತ್ಯಾಸ ಗುರುತಿಸಲಾಗದು . ತಾಯಿ ಮತ್ತು ಮಗು ಐಕ್ಯರಾಗಿರುತ್ತಾರೆ . ಈ ಹಂತವನ್ನು “ ಪ್ರಾಥಮಿಕ ಗುರುತಿಸುವಿಕೆ ” ಎನ್ನುವರು .

11 ) ಮೌಖಿಕ ಬಿಕ್ಕಟ್ಟು ಎಂದರೇನು ?

ಜನನದಿಂದ ಪ್ರಾರಂಭವಾಗಿ ಮಗುವಿಗೆ ವರ್ಷವಾಗುವವರೆಗೆ ಮುಂದುವರಿಯುತ್ತದೆ . ಇದನ್ನು ಮೌಖಿಕ ಹಂತ ಎನ್ನುವರು . ಗರ್ಭದಲ್ಲಿ ಮಗುವು ಭ್ರೂಣರೂಪದಲ್ಲಿ ಬೆಚ್ಚಗೆ ಸುಖವಾಗಿರುತ್ತದೆ . ಜನನದ ನಂತರ ಅದು ಉಸಿರಾಡಲು , ಆಹಾರಕ್ಕಾಗಿ ತೇವಾ ಮತ್ತಿತರ ಸ್ಥಿತಿಗಳಿಗೆ ಅಳುತ್ತದೆ . ಇದನ್ನು ಮಗುವಿನ ಮೊದಲ ಮೌಖಿಕ ಬಿಕ್ಕಟ್ಟು ಎನ್ನುವರು .

12 ) ಶೌಚ ಹಂತದ ಬಿಕ್ಕಟ್ಟು ಎಂದರೇನು ?

ಮೊದಲನೆಯ ವರ್ಷದ ಪ್ರಾರಂಭವಾಗಿ ಮೂರನೆಯ ವರ್ಷದಲ್ಲಿ ಮುಕ್ತಾಯವಾಗುತ್ತದೆ . ಈ ಅವಧಿಯ ಬಿಕ್ಕಟ್ಟನ್ನು “ ಶೌಚ ಬಿಕ್ಕಟ್ಟು ” ಎಂದು ಕರೆಯುವರು .

13 ) ಸಾಮಾಜೀಕರಣದ ಶೌಚ ಹಂತದ ಲಕ್ಷಣಗಳಾವುವು ?

ಸಾಮಾಜೀಕರಣದ ಶೌಚ ಹಂತದ ಲಕ್ಷಣಗಳೆಂದರೆ

  • ಮಗುವು ತನ್ನ ಮತ್ತು ತನ್ನ ತಾಯಿಯ ಎರಡೂ ಪಾತ್ರಗಳನ್ನು ಅಂತರ್ಗತಗೊಳಿಸುತ್ತದೆ , ಇಲ್ಲಿ ಮಗುವು ಪ್ರೀತಿ ಮತ್ತು ಆರೈಕೆಯನ್ನು ಪಡೆಯುವುದರ ಜೊತೆಗೆ ಪ್ರೀತಿಯನ್ನು ನೀಡಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸುತ್ತದೆ .
  • ಈ ಹಂತದಲ್ಲಿ ತಾಯಿಯೇ ಸಾಮಾಜೀಕರಣದ ಮುಖ್ಯ ನಿಯೋಗಿ .

14 ) ಈಡಿಪಲ್ ಕಾಂಪ್ಲೆಕ್ಸ್ ಎಂದರೇನು ?

ಮಗುವು ಕುಟುಂಬದ ಪೂರ್ಣ ಪ್ರಮಾಣದ ಸದಸ್ಯನಾಗುವ ಹಂತವೆಂದರೆನಾಲ್ಕನೇ ವರ್ಷದಿಂದ ಹರೆಯದವರೆಗಿನ ಅಂದರೆ ಸುಮಾರು 12 ರಿಂದ 13 ನೇ ವರ್ಷದವರೆಗೆ ಇರುವ ಹಂತವನ್ನು ಈಡಿಪಲ್ ಕಾಂಪ್ಲೆಕ್ಸ್ ಎನ್ನುವರು .

15 ) ಎಲೆಕ್ಟ್ರಾ ಕಾಂಪ್ಲೆಕ್ಸ್ ಎಂದರೇನು ?

ಈಡಿಪಲ್ ಪ್ರವೃತ್ತಿ ಎಂಬುದು ತಾಯಿಗಾಗಿ ಆದ ಪೈಪೋಟಿಯಲ್ಲಿ , ಮಗನಾದವನಿಗೆ ತಂದೆಯ ಮೇಲೆ ಬರುವ ಈರ್ಷ್ಯ , ಹುಡುಗಿಗೆ “ ಎಲೆಕ್ಟ್ರಾ ಪ್ರವೃತ್ತಿ ” ಅಥವಾ “ ಎಲೆಕ್ಟ್ರಾ ಕಾಂಪ್ಲೆಕ್ಸ್ * ಎನ್ನುವರು .

16 ) ಸಾಮಾಜೀಕರಣದ ಅನೌಪಚಾರಿಕ ನಿಯೋಗಿಗಳನ್ನು ಹೆಸರಿಸಿ .

ಸಾಮಾಜೀಕರಣದ ಅನೌಪಚಾರಿಕ ನಿಯೋಗಿಗಳೆಂದರೆ

1. ಕುಟುಂಬ ಅಥವಾ ಬಂಧು ಸಮೂಹ

2. ಸಮವಯಸ್ಕರು

17 ) ಸಾಮಾಜೀಕರಣದ ಔಪಚಾರಿಕ ನಿಯೋಗಿಗಳನ್ನು ಹೆಸರಿಸಿ .

ಸಾಮಾಜೀಕರಣದ ಔಪಚಾರಿಕ ನಿಯೋಗಿಗಳೆಂದರೆ

1. ಶಾಲೆ

2. ಸಮೂಹ ಮಾಧ್ಯಮಗಳು

3. ರಾಜ್ಯ

III . ಐದು ಅಂಕಗಳ ಪ್ರಶ್ನೆಗಳು , ( 10-15 ವಾಕ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ಉತ್ತರಿಸಿ )

1 ) ಸಂಸ್ಕೃತಿಯ ಅರ್ಥವನ್ನು ವಿವರಿಸಿ .

ಪ್ರಾಣಿ ಸಮಾಜದಿಂದ ಮಾನವ ಸಮಾಜವನ್ನು ಬೇರ್ಪಡಿಸುವ ಮಾನದಂಡ ಅಥವಾ ವಿಶಿಷ್ಟ ಲಕ್ಷಣವೇ ಸಂಸ್ಕೃತಿಯಾಗಿದೆ . ಸಂಸ್ಕೃತಿಯು ಮಾನವ ಸಮುದಾಯದ ವಿಶಿಷ್ಟವಾದ ಆಸ್ತಿಯಾಗಿದೆ . ಪ್ರತಿಯೊಬ್ಬ ಮಾನವನು ಸಂಸ್ಕೃತಿಯ ಪ್ರತಿನಿಧಿ ಎನ್ನಬಹುದು , “ ಸಂಸ್ಕೃತಿಯು ಸಾಮಾಜಿಕ ಪರಿವರ್ತನೆಯ ನಿಯೋಗಿಯೂ ಆಗಿದೆ . ‘ ಸಂಸ್ಕೃತಿ ‘ ಎಂಬ ತತ್ಸಮಾನ ಇಂಗ್ಲೀಷ್ ಪದ ‘ ಕಲ್ಚರ್ ‘ ಈ ಪದವು ಲ್ಯಾಟಿನ್ ಭಾಷೆಯ “ ಕೊಲೆರ್ ” ಎಂಬ ಪದದಿಂದ ಬಂದಿದೆ , “ ಕೊಲೆರ್ ” ಎಂದರೆ ಬೆಳೆಸು ಅಥವಾ “ ಕೃಷಿ ಮಾಡು ” ಎಂದರ್ಥವಾಗುತ್ತದೆ . ಆದ್ದರಿಂದ ಸಮಾಜದ ಸದಸ್ಯರಾಗಿದ್ದುಕೊಂಡು ವ್ಯಕ್ತಿಗಳು ಕಲಿತಿರುವ ಅಂಶಗಳ ಸಮಷ್ಟಿಗೆ ಸಂಸ್ಕೃತಿ ಎನ್ನುವರು . ಸಮಾಜಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞರು ‘ ಸಂಸ್ಕೃತಿ’ಯನ್ನು ಈ ರೀತಿ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಿಸಿದ್ದಾರೆ .

‘ ಮ್ಯಾಲಿನಾಸ್ಕಿ ‘ ಯವರ ಪ್ರಕಾರ : ಮಾನವ ತನ್ನ ಜೀವಿತದ ಗೊತ್ತು ಗುರಿಗಳನ್ನು ಈಡೇರಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಮಾನವನೇ ನಿರ್ಮಿಸಿಕೊಂಡಂತಹ ಸಾಧನಗಳೇ ಸಂಸ್ಕೃತಿ .

‘ ಎಡ್ವರ್ಡ್ ಬಿ ಡೈಲರ್ ” ರವರ ಪ್ರಕಾರ : ಜ್ಞಾನ , ನಂಬಿಕೆ , ಕಲೆ , ನೈತಿಕ ನಿಯಮ , ಕಾನೂನು , ರೂಢಿ ಮತ್ತು ಮಾನವನು ತನ್ನ ಸಮಾಜದ ಸದಸ್ಯನಾಗಿದ್ದುಕೊಂಡು ಸಾಧಿಸಿದ ಇನ್ನುಳಿದ ಸಾಮರ್ಥ್ಯಗಳನ್ನು , ನೈಪುಣ್ಯಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿರುವ ಅಖಂಡವಾದ ಒಂದು ಸಂಕೀರ್ಣ ವ್ಯವಸ್ಥೆ ” ಯಾಗಿದೆ ಎಂದು ಹೇಳಿದ್ದಾರೆ .

ರಾಬರ್ಟ್‌ ಬೈರ್‌ ಸೈಡ್ ರವರ ಪ್ರಕಾರ : ಸಂಸ್ಕೃತಿಯು ಒಂದು ಸಂಕೀರ್ಣ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯಾಗಿದ್ದು ಅದು ನಾವು ಯೋಚಿಸುವ ನಿರ್ವಹಿಸುವ ಹಾಗೂ ನಾವು ಹೊಂದಿದ ಎಲ್ಲಾ ಸಂಗತಿಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ ” ಎಂದು ಹೇಳಿದ್ದಾರೆ‌

2 ) ಸಂಸ್ಕೃತಿಯ ಯಾವುದಾದರೂ ಎರಡು ಲಕ್ಷಣಗಳನ್ನು ವಿವರಿಸಿ .

ಸಂಸ್ಕೃತಿಯ ಲಕ್ಷಣಗಳೆಂದರೆ

ಸಂಸ್ಕೃತಿಯು ಸಾಮಾಜಿಕವಾದುದ್ದು

ಸಂಸ್ಕೃತಿಯು ಹಂಚಿಕೊಳ್ಳಲ್ಪಟ್ಟಿದ್ದು

ಸಂಸ್ಕೃತಿಯು ಸಾಮಾಜಿಕವಾದದ್ದು : ಸ್ವಭಾವತಃ ಸಂಸ್ಕೃತಿಯು ಸಾಮಾಜಿಕವಾದುದು , ಇದು ವ್ಯಕ್ತಿಯ ಸ್ವಂತ ಆಸ್ತಿಯಲ್ಲ ಇದೊಂದು ಜೀವನಕ್ರಮ . ಇದು ಸಾಮಾಜಿಕ ಅನ್ಯೂನ್ಯಕ್ರಿಯೆಯಲ್ಲಿ ಹುಟ್ಟುತ್ತದೆ , ಮತ್ತು ಇದರ ಮೂಲಕವೇ ಮುಂದುವರಿಯುತ್ತದೆ , ಒಂದು ಗುಂಪು ಜನರಿಗೆ ಸಾಮಾನ್ಯವಾದ ಅಸಂಖ್ಯ ವರ್ತನಾ ಪ್ರಕಾರಗಳನ್ನು ಸಂಸ್ಕೃತಿ ಒಳಗೊಳ್ಳುತ್ತದೆ , ಯಾವನೇ ವ್ಯಕ್ತಿಯೊಬ್ಬನಿಗೆ ಸೀಮಿತವಾದ ವರ್ತನಾ ವಿಶೇಷವನ್ನು ಸಂಸ್ಕೃತಿ ಒಳಗೊಳ್ಳುವುದಿಲ್ಲ , ಹಾಗಾಗಿ , ಗುಂಪಿನ ಹೆಚ್ಚಿನ ಸದಸ್ಯರಿಂದ ಹಂಚಿಕೊಳ್ಳಲ್ಪಟ್ಟ ಸಾಮಾಜಿಕ ಉತ್ಪಾದನೆ ಸಂಸ್ಕೃತಿ ,

ಸಂಸ್ಕೃತಿ ಸಂಚಿಕೊಳ್ಳಲ್ಪಟ್ಟಿದ್ದು: ಸಂಸ್ಕೃತಿ ಯಾವುದೇ ವ್ಯಕ್ತಿಯ ಆಸ್ತಿಯಲ್ಲ ಇದು ಸಮೂಹಕ್ಕೆ ಸೇರುತ್ತದೆ , ಭಾಷೆ , ಪದ್ಧತಿ , ನಂಬಿಕೆ , ಭಾವನೆ , ಲೋಕರೂಢಿ , ನೈತಿಕ ನಿಯಮ ಇತ್ಯಾದಿಗಳೆಲ್ಲವನ್ನು ಒಂದು ಗುಂಪಿನ ಜನ ಹಂಚಿಕೊಂಡಿದ್ದಾರೆ ಗುಂಪಿನ ಜನರಿಗೆ ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಅನ್ವಯವಾಗುವ ಸಂಗತಿಗಳಿವು , ಹಾಗಾಗಿ ಸಂಸ್ಕೃತಿ ವ್ಯಕ್ತಿಯ ಸ್ವಂತದ್ದಲ್ಲ , ಇದು

ಸಾಮಾಜಿಕ , ಸಮೂಹ ಜೀವನದ ಉತ್ಪನ್ನ , ರಾಬರ್ಟ್ ಬಿಯರ್ ಸ್ಪೆಡ್ ಹೇಳುವಂತೆ , ಸಂಸ್ಕೃತಿಯು ಒಂದಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ಜನರು ಅನುಸರಿಸುವ ಅಥವಾ ಹೊಂದಿದ , ನಂಬಿದ , ಬಳಸಿದ , ಅಡಕಗೊಳಿಸಿಕೊಂಡ ಸಂಗತಿಗಳೇ ಆಗಿದೆ , ಇದು ತನ್ನ ಅಸ್ತಿತ್ವಕ್ಕೆ ಸಮೂಹ ಜೀವನವನ್ನು ಅವಲಂಬಿಸಿದೆ . ‌

3 ) ಸಂಸ್ಕೃತಿಯಲ್ಲಿನ ಭೌತ ಮತ್ತು ಅಭೌತ ಭಾಗಗಳನ್ನು ಪ್ರತ್ಯೇಕಿಸಿ .

ಸಂಸ್ಕೃತಿಯನ್ನು ಎರಡು ಭಾಗಗಳಾಗಿ ವಿಂಗಡಿಸಬಹುದು .

1. ಭೌತ ಸಂಸ್ಕೃತಿ

2. ಅಭೌತ ಸಂಸ್ಕೃತಿ

1 ) ಭೌತ ಸಂಸ್ಕೃತಿ : ಮಾನವನು ತನ್ನ ಅಗತ್ಯಗಳನ್ನು ಈಡೇರಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಸೃಷ್ಟಿಸಿರುವ ಭೌತವಸ್ತುಗಳಿಗೆಲ್ಲಾ ಭೌತ ಸಂಸ್ಕೃತಿ ಎನ್ನುವರು . ಇದು ಮಾನವನ್ನು ರೂಪಿಸಿದ ಎಲ್ಲಾ ಸ್ಪರ್ಶ ಸಾಧ್ಯ ವಸ್ತುಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ , ಭೌತ ಸಂಸ್ಕೃತಿಯು ದೃಷ್ಟಿಗೆ ಗೋಚರವಾಗುವಂತಹ , ಮೂರ್ತ ಸ್ವರೂಪದ , ಮಾನವ ಬಳಕೆಯ ವಸ್ತುಗಳನ್ನು ಪ್ರತಿಬಿಂಬಿಸುವುದು . ಉದಾ : ಮಾನವ ನಿರ್ಮಿತವಾದ ಮನೆ , ಕಟ್ಟಡ , ಯಂತ್ರೋಪಕರಣಗಳು , ವಾಹನ , ಹಣ , ಬ್ಯಾಂಕು , ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ಸಾಧನೆಗಳು ಇತ್ಯಾದಿ . ಭೌತ ಸಂಸ್ಕೃತಿಯನ್ನು ನಾಗರೀಕತೆ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗಿದೆ . ಮಾನವನ ಜೀವನದ ಮೇಲೆ ಭೌತ ಸಂಸ್ಕೃತಿ ಗಾಢವಾದ ಪ್ರಭಾವವನ್ನು ಬೀರಬಲ್ಲದು .

2 ) ‘ ಅಭೌತ ಸಂಸ್ಕೃತಿ : ಸ್ಪರ್ಶ ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲದ ಎಲ್ಲಾ ವಸ್ತುಗಳನ್ನು ಅಭೌತ ಸಂಸ್ಕೃತಿ ಎನ್ನಲಾಗಿದೆ . ಆಗ್‌ಬರ್ನ್‌ರವರು ಭಾಷೆ , ನಂಬಿಕೆ , ಮೌಲ್ಯಗಳು , ಹವ್ಯಾಸಗಳು , ಸಂಸ್ಕೃತಿಗಳು ಮತ್ತು ಆಚರಣೆಗಳು ಆಲೋಚನೆಗಳು ಮತ್ತು ಆದರ್ಶಗಳು ಇತ್ಯಾದಿಗಳನ್ನು ಅಭೌತ ಸಂಸ್ಕೃತಿ ಮಾನವನ ಮೌಲ್ಯಗಳ ಭಾವನಾತ್ಮಕ ಮತ್ತು ಮಾನಸಿಕ ಅಂಶಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿರುತ್ತದೆ . ಅಭೌತ ಸಂಸ್ಕೃತಿಯು ಮಾನವನ ಮೇಲೆ ಬಹಳ ಗಾಢವಾದ ಪ್ರಭಾವ ಬೀರುವುದು .

4 ) ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಹಿಂಬೀಳುವಿಕೆ ಕಲ್ಪನೆಯನ್ನು ವಿವರಿಸಿ .

ಸಾಂಸ್ಕೃತ ಹಿಂಬೀಳುವಿಕೆಯ ಕಲ್ಪನೆಯನ್ನು ಆಗ್‌ಬರ್ನ್ ಪರಿಚಯಿಸಿದ್ದಾರೆ . ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಹಿಂಬೀಳುವಿಕೆಯ ಕಲ್ಪನೆಯು ಸಂಸ್ಕೃತಿಯಲ್ಲಿನ ಒಂದು ಭಾಗಕ್ಕೆ ಹೋಲಿಸಿದಾಗ ಮತ್ತೊಂದು ಭಾಗದಲ್ಲಿನ ಕುಂಠಿತ ಚಲನೆಯನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ . ಭೌತ ಸಂಸ್ಕೃತಿಯಲ್ಲಿನ ತ್ವರಿತ ಅವಿಷ್ಕಾರಗಳಿಗೆ ಅಭೌತ ಸಂಸ್ಕೃತಿ ಕೂಡಲೇ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯಿಸುವುದಿಲ್ಲ . ಭೌತಿಕ ಬದಲಾವಣೆಗಳಿಗೆ ತನ್ನನ್ನು ಹೊಂದಿಕೊಳ್ಳುವುದು ಅಭೌತ ಸಂಸ್ಕೃತಿಗೆ ಸಾಧ್ಯವಾಗದೇ ಇದ್ದಾಗ ಇವೆರೆಡರ ನಡುವೆ ಒಂದು ಅಂತರ ಅಥವಾ ಕಂದಕ ಉಂಟಾಗುತ್ತದೆ ,

ಭೌತ ಮತ್ತು ಅಭೌತ ಸಂಸ್ಕೃತಿಗಳ ನಡುವಿನ ಈ ಕಂದಕವನ್ನು ಸೂಚಿಸಲು “ ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಹಿಂಬೀಳುವಿಕೆ ” ಎಂಬ ಕಲ್ಪನೆಯನ್ನು ಬಳಸಲಾಗಿದೆ . ಅಸಮ ವೇಗದಲ್ಲಿ ಬದಲಾಗುವ ಸಂಸ್ಕೃತಿಯ ಪರಸ್ಪರ ಸಂಬಂಧಿತ ಭಾಗಗಳ ನಡುವೆ ಇರುವ ಪ್ರಯಾಸವನ್ನು “ ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಹಿಂಬೀಳುವಿಕೆ ” ಎಂದು ಅರ್ಥೈಸಬಹುದಾಗಿದೆ . ಭೌತ ಸಂಸ್ಕೃತಿಯಲ್ಲಿ ಉಂಟಾದ ತ್ವರಿತ ಅವಿಷ್ಕಾರಗಳಿಗೆ ತನ್ನನ್ನು ಹೊಂದಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಅಭೌತ ಸಂಸ್ಕೃತಿ ವಿಫಲಗೊಂಡಾಗ ಇವುಗಳ ನಡುವೆ ಒಂದು ಅಂತರ ಏರ್ಪಡುತ್ತದೆ .

5 ) ಸಾಮಾಜೀಕರಣದ ಕಲ್ಪನೆಯನ್ನು ವಿವರಿಸಿ .

  • ಸಾಮಾಜೀಕರಣ ಎಂಬ ಕಲ್ಪನೆಗೆ ಸರ್ವಸಾಮಾನ್ಯವಾದ ವ್ಯಾಖ್ಯೆಯೊಂದಿಲ್ಲ . ವಿದ್ವಾಂಸರು ಅನೇಕ ವಿವರಣೆಗಳನ್ನು ನೀಡಿದ್ದಾರೆ .
  • ‘ ಹ್ಯಾರಿ ಎಂ ಜಾನ್‌ಸನ್ ‘ ರವರು “ ಸಾಮಾಜಿಕ ಪಾತ್ರಗಳನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸಲು ಪಾತ್ರದಾರಿಯನ್ನು ಸಮರ್ಥನನ್ನಾಗಿರುವ ಕಲಿಕೆಯೇ ಸಾಮಾಜೀಕರಣ ಎಂದಿದ್ದಾರೆ .
  • ಆಗ್‌ಬರ್ನ್ ಮತ್ತು ನಿಮ್‌ಕಾಫ್ ‘ ವ್ಯಕ್ತಿಯು ಗುಂಪಿನ ಪ್ರಮಾಣಗಳಿಗೆ ಅನುವರ್ತಿಸುವುದನ್ನು ಕಲಿಯುವ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಗೆ ಸಾಮಾಜೀಕರಣ ಎಂದು ಅಭಿಪ್ರಾಯ ಪಡುತ್ತಾರೆ .
  • ‘ ಹೆಚ್ . ಟಿ . ಮಂಜುದಾರ್‌ರವರು ‘ ಮೂಲಭೂತ ಸ್ವಭಾವ ಮಾನವ ಸ್ವಭಾವವಾಗಿ ಬದಲಾವಣೆಯಾಗುವ ಮತ್ತು ವ್ಯಕ್ತಿಯ ಒಬ್ಬ ಮಾನವನಾಗಿ ಪರಿವರ್ತಿತವಾಗುವ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯೇ ಸಾಮಾಜೀಕರಣ ಎಂದಿದ್ದಾರೆ .
  • ಒಟ್ಟಾರೆ ರೂಪ ಪರಿವರ್ತನೆಯ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯನ್ನು ಸಾಮಾಜೀಕರಣ ಎನ್ನುತ್ತಾರೆ . ಜೈವಿಕ ಜೀವಿಯನ್ನು ಸಮಾಜ ಜೀವಿಯಾಗಿ , ವ್ಯಕ್ತಿಯನ್ನು ಸಾಮಾಜಿಕ ವ್ಯಕ್ತಿಯನ್ನಾಗಿ ಬದಲಿಸುವ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯನ್ನು ಸಾಮಾಜೀಕರಣ ಎಂದು ಅರ್ಥೈಸಬಹುದು .

6 ) ಸಾಮಾಜೀಕರಣವನ್ನು ಒಂದು ಕಲಿಕೆಯ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯಾಗಿ ಪರಿಶೀಲಿಸಿ .

ಜೈವಿಕ ಅಗತ್ಯಗಳೊಂದಿಗೆ ಮಾನವ ಶಿಶು ಈ ಪ್ರಪಂಚಕ್ಕೆ ಬರುತ್ತದೆ . ಕ್ರಮೇಣ ಅವನನ್ನು ಸಮಾಜ ಜೀವಿಯನ್ನಾಗಿ ರೂಪಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಅವನು ನಡೆದುಕೊಳ್ಳುವ ಮತ್ತು ಆಲೋಚಿಸುವ ಸಾಮಾಜಿಕ ಕ್ರಮಗಳನ್ನು ಕಲಿಯುತ್ತಾನೆ . ಸಮೂಹ ಜೀವನದಲ್ಲಿ ಅವನು ಭಾಗವಹಿಸುತ್ತಾನಾಗಿ ಅವನಲ್ಲಿ ವ್ಯಕ್ತಿತ್ವ ಮೂಡಿಬರುತ್ತದೆ . ಇತರರ ಜೊತೆಗಿನ ಸಂಬಂಧದಲ್ಲಿ ವ್ಯಕ್ತಿ ಆಲೋಚನೆಗಳು , ಹವ್ಯಾಸಗಳು , ಅಭಿವೃತ್ತಿಗಳು , ಪ್ರಮಾಣಕಗಳನ್ನು ಪಡೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ .

‘ ಶಾಲೆ ‘ ಕಲಿಕೆಯ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯಾಗಿ ಸಾಮಾಜೀಕರಣದ ಬಹು ಮುಖ್ಯ ನಿಯೋಗಿ , ಮಗುವಿನ ವ್ಯಕ್ತಿತ್ವ ರೂಪಿಸುವಲ್ಲಿ ನಿರ್ಣಾಯಾತ್ಮಕ ಪಾತ್ರ ವಹಿಸುತ್ತಾರೆ . ಮಗು ಶಾಲೆಯಲ್ಲಿ ಶಿಕ್ಷಣವನ್ನು ಪಡೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತಾನೆ , ಇದು ಅವನ ಆಲೋಚನೆಗಳು ಮತ್ತು ಅಭಿವೃತ್ತಿಗಳನ್ನು ರೂಪಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ತಿದ್ದಿಕೊಳ್ಳಲು ಸಹಕರಿಸುತ್ತದೆ . ಶಾಲೆ ಅಗತ್ಯವಾದ ಜ್ಞಾನ ಮತ್ತು ಕೌಶಲ್ಯವನ್ನೂ ವರ್ಗಾಯಿಸುವುದರ ಜೊತೆಗೆ ಸಹಕಾರ , ಶಿಸ್ತು , ದೇಶಭಕ್ತಿ , ಸ್ನೇಹ ಇತ್ಯಾದಿ ಮೌಲ್ಯಗಳನ್ನು ಮಕ್ಕಳಿಗೆ ಕಲಿಸುತ್ತದೆ . ಭಾವನಾತ್ಮಕ ಹಾಗೂ ಸಾಮಾಜಿಕ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಯನ್ನು ಮತ್ತಷ್ಟು ಮುಂದೆ ತೆಗೆದುಕೊಂಡು ಹೋಗಲು ಶಾಲೆ ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತದೆ . ಮಗುವನ್ನು ಅಧಿಕಾರಯುಕ್ತವಾಗಿ ಸಾಮಾಜೀಕರಣಗೊಳಿಸುವ ಒಂದು ಔಪಚಾರಿಕ ಕಲಿಕಾ ನಿಯೋಗಿ ಶಾಲೆಯಾಗಿದೆ .

7 ) ಸಾಮಾಜೀಕರಣದ ವಿವಿಧ ಹಂತದ ಸಂಕ್ಷಿಪ್ತ ವಿವರಣೆ ಕೊಡಿ .

ಸಾಮಾಜೀಕರಣದ ವಿವಿಧ ಹಂತಗಳೆಂದರೆ

1. ಮೌಖಿಕ ಹಂತ

2. ಶೌಚ ಹಂತ

3. ಈಡಿಪಲ್ ಹಂತ

4. ಕಿಶೋರಾವಸ್ಥೆಯ ಹಂತ

1 ) ಮೌಖಿಕ ಹಂತ : ಮೌಖಿಕ ಹಂತವು ಜನನದಿಂದ ಪ್ರಾರಂಭವಾಗಿ ಮಗುವಿಗೆ ವರ್ಷವಾಗುವವರೆಗೆ ಮುಂದುವರಿಯುತ್ತದೆ . ಜನನಕ್ಕೆ ಮುಂಚೆ ಮಗುವು ಭ್ರೂಣದ ರೂಪದಲ್ಲಿ ತಾಯಿಯ ಗರ್ಭದಲ್ಲಿ ಬೆಚ್ಚಗೆ ಸುಖವಾಗಿರುತ್ತದೆ . ಜನನದ ನಂತರ ಅದು ಮೊದಲ ಬಿಕ್ಕಟ್ಟನ್ನು ಎದುರಿಸುತ್ತದೆ . ಅದು ಉಸಿರಾಡಬೇಕು , ಆಹಾರ ಸೇವಿಸಬೇಕು ತೇವ ಮತ್ತಿತರ ಅನಾನುಕೂಲ ಸ್ಥಿತಿಗಳಿಗೆ ಒಳಗಾಗಬೇಕು , ಮಗುವು ಪ್ರತಿಯೊಂದಕ್ಕೂ ಸಾಕಷ್ಟು ಅಳುತ್ತದೆ . ಅಳುವ ಮೂಲಕ ಮಗುವು ಮೌಖಿಕ ಅವಲಂಬನೆಯನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ .

2 ) ಶೌಚ ಹಂತ : ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಮೊದಲನೆಯ ವರ್ಷದ ನಂತರ ಪ್ರಾರಂಭವಾಗಿ ಮೂರನೆಯ ವರ್ಷದಲ್ಲಿ ಮುಕ್ತಾಯವಾಗುತ್ತದೆ . ಈ ಅವಧಿಯ ಬಿಕ್ಕಟ್ಟನ್ನು ಶೌಚ ಬಿಕ್ಕಟ್ಟು ” ಎಂದು ಕರೆಯುವರು .

3 ) ಈಡಿಪಲ್ ( ಬಾಲ್ಯ ) ಹಂತ : ಈ ಹಂತವು ನಾಲ್ಕನೆಯ ವರ್ಷದಿಂದ ಹರೆಯದವರೆ ಅಂದರೆ ಸುಮಾರು 12 ರಿಂದ 13 ನೇ ವರ್ಷದವರೆಗೆ ಇರುತ್ತದೆ . ಈ ಹಂತದಲ್ಲಿ ಮಗುವು ಒಟ್ಟಾರೆ ಕುಟುಂಬದ ಪೂರ್ಣ ಪ್ರಮಾಣದ ಸದಸ್ಯನಾಗುತ್ತಾನೆ , ಈ ಅವಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿ ಮಗುವು ಆಧಾರದಲ್ಲಿ ಆರೋಪಿಸಲಾಗಿರುವ ಪಾತ್ರವನ್ನು ಗುರುತಿಸಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ , ಈ ಅವಧಿಯ ಬಿಕ್ಕಟ್ಟನ್ನು “ ಈಡಿಪಲ್ ಬಿಕ್ಕಟ್ಟು ” ಎಂದು ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ . ಈ ಗುರುತು ಹಿಡಿಯುವುದು ಸಾಮಾಜೀಕರಣದ ಸಾಧನೆ ಎಂಬುದರಲ್ಲಿ ಸಂಶಯವಿಲ್ಲ .

4 ) ಕಿಶೋರಾವಸ್ಥೆಯ ಹಂತ : ಈ ಹಂತವು ಹರೆಯದಿಂದ ಆರಂಭವಾಗುತ್ತದೆ . ಈ ಹಂತದಲ್ಲಿ ಮಕ್ಕಳು ತಮ್ಮ ತಂದೆ – ತಾಯಿಗಳ ನಿಯಂತ್ರಣದಿಂದ ಹೊರಬರಲು ಇಚ್ಚಿಸುತ್ತಾರೆ . ಈ ಅವಧಿಯ ಬಿಕ್ಕಟ್ಟು ಏನೆಂದರೆ ಹೆಚ್ಚಿನ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯಕ್ಕಾಗಿ ಬೇಡಿಕೆಯಿಂದಾಗಿ ಉಂಟಾಗುವ ಪ್ರಯಾಸವಾಗಿದೆ . ಈ ಹಂತದಲ್ಲಿ ಒಬ್ಬ ವ್ಯಕ್ತಿ ಶಾಲಾ ಶಿಕ್ಷಣವನ್ನು ಪೂರ್ಣಗೊಳಿಸಿ ಜೀವನ ನಿರ್ವಹಣೆಗೆ ಸಾಮರ್ಥ್ಯ ನೀಡುವ ಕೌಶಲ್ಯವನ್ನು ಕಲಿಯುತ್ತಾನೆ .

8 ) ಸಾಮಾಜೀಕರಣದ ನಿಯೋಗಿಯಾಗಿ ಕುಟುಂಬದ ವಿವರಣೆ ಕೊಡಿ .

ಮಗುವನ್ನು ಮೊದಲಿಗೆ ಬರಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುವುದೇ ಕುಟುಂಬ , ಹಾಗಾಗಿ ಕುಟುಂಬ ಸಾಮಾಜೀಕರಣದ ಅತಿಮುಖ್ಯ ನಿಯೋಗಿ , ಭೌತಿಕ ಸಾಮೀಪ್ಯ , ನಿಕಟ ಸಂಬಂಧ , ಮಗುವಿನ ಮೃದತ್ವ , ಮಗುವಿನ ಮೇಲೆ ಪೋಷಕರಿಗೆ ಇರುವ ಅಧಿಕಾರ ಇತ್ಯಾದಿಗಳು ಮಗುವಿನ ವ್ಯಕ್ತಿತ್ವ ರೂಪಿಸುವಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಿನ ಪ್ರಭಾವ ಹೊಂದಿವೆ . ಕುಟುಂಬದಲ್ಲಿ ಪೋಷಕರ ಪ್ರಭಾವ , ಅದರಲ್ಲಿಯೂ ಮುಖ್ಯವಾಗಿ ತಾಯಿಯ ಪ್ರಭಾವ ಬಹಳ ಮುಖ್ಯವಾದುದು .

ಮಗುವು ಪೋಷಕರಿಂದಲೇ ಮಾತು ಮತ್ತು ಭಾಷೆಯನ್ನು ಕಲಿಯುವುದು , ಅದಕ್ಕೆ ಸಾಮಾಜಿಕ ನೈತಿಕತೆಯನ್ನು ಕಲಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ . ಅಧಿಕಾರದಲ್ಲಿನ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳಿಗೆ ಗೌರವ ನೀಡುವುದನ್ನು ಕಲಿಯುತ್ತಾರೆ . ಕೆಲವೊಂದು ನಾಗರೀಕ ಮೌಲ್ಯಗಳನ್ನು ಶಿಶುವು ಕುಟುಂಬದಲ್ಲಿ ಕಲಿಯುತ್ತದೆ , ಸಹಕಾರ , ಸಹನೆ , ತ್ಯಾಗ , ಪ್ರೀತಿ ಮತ್ತು ಪ್ರೇಮ ಇತ್ಯಾದಿಗಳನ್ನು ವಿಷಯ ಕುಟುಂಬದಲ್ಲಿ ಆಗುತ್ತದೆ . ವ್ಯಕ್ತಿಯ ಮೊದಲಿನ ಮತ್ತು ಅತಿನಿಕಟವಾದ ಸಂಬಂಧಗಳು ಅವನ ಪೋಷಕರು ಮತ್ತು ಬಂಧುಗಳೊಂದಿಗೆ ಉಂಟಾಗುವಂತಹವು .

ಇವರೊಳಗೆ ಮಗುವಿನ ಮೇಲೆ ಅಧಿಕಾರವೂ ಇದೆ , ಮಗುವಿಗೆ ಇನ್ನು ವಿವೇಚಿಸುವ ಸಾಮಾರ್ಥ್ಯ ವಿಲ್ಲದಿರುವುದರಿಂದ ನೀಡಿದೆಲ್ಲವನ್ನು ಸ್ವೀಕರಿಸುತ್ತ ಬಂಧುಗಳ ಮತ್ತು ಪೋಷಕರ ಜೊತೆ ಮಗುವಿಗೆ ಭಾವನಾತ್ಮಕ ಬೆಸುಗೆ ಇದೆಯಾಗಿ ಸಾಮಾಜೀಕರಣ ಸುಲಭವಾಗುತ್ತದೆ . ಕುಟುಂಬದಲ್ಲಿ ತಲೆಮಾರಿನಿಂದ ತಲೆಮಾರಿಗೆ ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಚಳುವಳಿ ವರ್ಗಾಯಿತವಾಗುತ್ತದೆ .

9 ) ಸಾಮಾಜೀಕರಣದ ನಿಯೋಗಿಯಾಗಿ ಸಮವಯಸ್ಕರ ವಿವರಣೆ ನೀಡಿ .

ಸಾಮಾಜೀಕರಣದ ನಿಯೋಗಿಗಳಲ್ಲಿ ಸಮವಯಸ್ಕರು ಕುಟುಂಬದ ನಂತರದ ಸ್ಥಾನ . ಇದು ಮಗುವಿನ ಸಮವಯಸ್ಕರ ಜೊತೆ ಆಟಗಾರರು , ಸಮಾನ ಅಂತಸ್ತು ಹೊಂದಿದವರು ನಿಕಟ ಸ್ನೇಹಿತರು , ತರಗತಿಯ ಮಿತ್ರರು , ಮೊದಲಾದವರನ್ನು ಒಳಗೊಳ್ಳುತ್ತದೆ . ಸೂಕ್ತ ವರ್ತನೆಗಳನ್ನು ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಿಸುವಲ್ಲಿ , ಸೂಕ್ತ ಪಾತ್ರಗಳನ್ನು ಹೊಂದುವಲ್ಲಿ ವರ್ತನೆಗೆ ಆದರ್ಶಗಳನ್ನು ರೂಪಿಸುವಲ್ಲಿ , ಒಂದು ಹಂತದ ವೈಯಕ್ತಿಕ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯವನ್ನು ಪಡೆದುಕೊಳ್ಳುವಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ಗುರಿಗಳನ್ನು ಮೈಗೂಡಿಸಿಕೊಳ್ಳುವಲ್ಲಿ ಸಮಾನ ಸ್ಕಂದರು ಕೆಲವೊಂದು ಪ್ರಮುಖ ಕರ್ತವ್ಯಗಳನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತಾರೆ .

ಪೋಷಕರು ಮತ್ತು ಶಿಕ್ಷಕರಿಂದ ಪಡೆದುಕೊಳ್ಳಲಾಗದ ಕೆಲವೊಂದು ಸಂಗತಿಗಳನ್ನು ಮಗುವು ತನ್ನ ಸ್ನೇಹಿತರು ಮತ್ತು ಜೊತೆ ಆಟಗಾರರಿಂದ ಪಡೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತಾನೆ . ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಸಮಾನಸ್ಕಂದರ ಸಮೂಹ ಹೆಚ್ಚು ಸಮಾನತೆಯ ಅನುಭವವನ್ನು ನೀಡುತ್ತದೆ . ಈ ಸಮೂಹಗಳಲ್ಲಿ ಮಗುವು ಸಂಸ್ಕೃತಿಯ ಅನೌಪಚಾರಿಕ ಅಂಶಗಳಾದ ಸೊಗಸುಗಾರಿಕೆ , ಗೀಳು , ತೃಪ್ತಿ ಪಡಿಸುವ ಕೆಲವೊಂದು ರಹಸ್ಯ ಕ್ರಮಗಳು ಇತ್ಯಾದಿಗಳನ್ನು ಕಲಿಯುತ್ತಾನೆ , ನಿಷೇದಿತ ಸಂಗತಿಗಳ ಬಗ್ಗೆ ತಿಳಿದುಕೊಳ್ಳುವುದಕ್ಕೂ ಈ ಸಮೂಹಗಳು ಅವಕಾಶ ನೀಡುತ್ತವೆ . ಉದಾಹರಣೆಗೆ : ಮೊದಲಿನ ಹಂತಗಳಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಿನ ಜ್ಞಾನ , ಅದು ಸರಿಯಾಗಿ ಅಥವಾ ತಪ್ಪಾಗಿ ಬಂದಿರಲಿ ಮಗುವಿನ ಸಮಾನ ಸಂದರ ಸಮೂಹದಿಂದ ಬಂದಿರುತ್ತವೆ .

10 ) ಶಾಲೆಯನ್ನು ಸಾಮಾಜೀಕರಣದ ನಿಯೋಗಿಯಾಗಿ ಪರಿಶೀಲಿಸಿ .

ಶಾಲೆಯನ್ನು ಸಾಮಾಜೀಕರಣದ ಔಪಚಾರಿಕ ನಿಯೋಗಿಯಾಗಿದೆ , ಮಗುವಿನ ವ್ಯಕ್ತಿತ್ವ ರೂಪಿಸುವಲ್ಲಿ ಶಿಕ್ಷಕರು ನಿರ್ಣಯಾತ್ಮಕ ಪಾತ್ರ ವಹಿಸುತ್ತಾರೆ . ವಯಸ್ಕ ಪಾತ್ರಗಳಿಗೆ ಮಗುವನ್ನು ಸಿದ್ಧಗೊಳಿಸಲು ಕುಟುಂಬ ತನ್ನಲ್ಲಿಯೇ ಸಕ್ಷಮವಾಗಿಲ್ಲವಾದ್ದರಿಂದ ಶಾಲೆಗೆ ಬಹುಮುಖ್ಯಪಾತ್ರವಿದೆ . ಮಗು ಶಾಲೆಯಲ್ಲಿ ಶಿಕ್ಷಣವನ್ನು ಪಡೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತಾನೆ . ಇದು ಅವನ ಆಲೋಚನೆಗಳು ಮತ್ತು ಅಭಿವೃತ್ತಿಗಳನ್ನು ರೂಪಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು , ತಿದ್ದಿಕೊಳ್ಳಲು ಸಹಕರಿಸುತ್ತದೆ . ಶಾಲೆ ಅಗತ್ಯವಾದ ಜ್ಞಾನ ಮತ್ತು ಕೌಶಲ್ಯವನ್ನು ವರ್ಗಾಯಿಸುವುದರ ಜೊತೆಗೆ ಸಹಕಾರ , ಶಿಸ್ತು , ದೇಶಭಕ್ತಿ , ಸ್ನೇಹ , ಇತ್ಯಾದಿ ಮೌಲ್ಯಗಳನ್ನು ಮಕ್ಕಳಿಗೆ ನೀಡುತ್ತದೆ . ಭಾವನಾತ್ಮಕ ಮತ್ತು ಸಾಮಾಜಿಕ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಯನ್ನು ಮತ್ತಷ್ಟು ಮುಂದೆ ತೆಗೆದುಕೊಂಡು ಹೋಗಲು ಶಾಲೆ ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತದೆ . ಮಗುವನ್ನು ಅಧಿಕಾರಯುಕ್ತವಾಗಿ ಸಾಮಾಜೀಕರಣಗೊಳಿಸುವ ಒಂದು ಔಪಚಾರಿಕ ನಿಯೋಗಿ ಶಾಲೆಯಾಗಿದೆ .

11 ) ಸಾಮಾಜೀಕರಣದಲ್ಲಿ ಸಮೂಹ ಮಾಧ್ಯಮದ ಪಾತ್ರವನ್ನು ವಿವರಿಸಿ .

ಮಗುವಿನ ಸಾಮಾಜೀಕರಣದಲ್ಲಿ ಸಂವಹನದ ಮುದ್ರಣ ಮಾಧ್ಯಮ ಮತ್ತು ದೃಶ್ಯ – ಶ್ರವಣ ಮಾಧ್ಯಮಗಳು ಬಹು ಮುಖ್ಯ ಪಾತ್ರ ನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತದೆ . ಸಾಮಾಚಾರ ಪತ್ರಿಕೆಗಳು ಮ್ಯಾಗಜಿನ್‌ಗಳು , ಪುಸ್ತಕಗಳು , ಬಾಗುಲಿ , ದೂರವಾಣಿ , ದೂರದರ್ಶನ , ಮೊಬೈಲ್ , ಇಂಟರ್‌ನೆಟ್ , ಸಾಮಾಜಿಕ ಅಂತರ್ಜಾಲವ್ಯವಸ್ಥೆ ಇತ್ಯಾದಿಗಳ ತಲೆಮಾರಿನಿಂದ ತಲೆಮಾರಿಗೆ ಸಂಸ್ಕೃತಿಯನ್ನು ವರ್ಗಾಯಿಸುವಲ್ಲಿ ಪ್ರಮುಖ ಪಾತ್ರ ವಹಿಸುತ್ತದೆ , ಸಮೂಹ ಶಿಕ್ಷಣದಲ್ಲಿ ರಾಜ್ಯಪ್ರಮುಖ ಪಾತ್ರ ವಹಿಸುತ್ತದೆ . ಸಮೂಹ ಶಿಕ್ಷಣದಲ್ಲಿ ರಾಜ್ಯ ಕೂಡ ಇವುಗಳನ್ನು ಪ್ರಯತ್ನ ಪೂರ್ವಕವಾಗಿ , ಉದ್ದೇಶಪೂರ್ವಕವಾಗಿ ಬಳಸಿಕೊಳ್ಳದಾಗಿದೆ . ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಮೌಲ್ಯವ್ಯವಸ್ಥೆಯನ್ನು ಬದಲಿಸಲು ಅಥವಾ ಪರಿಚಯಿಸಲು ಇವುಗಳನ್ನು ಬಳಸಿಕೊಳ್ಳಬಹುದಿದೆ . ಸರಳ ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಸಮಾಜಗಳಲ್ಲಿ ಸಾಮಾಜೀಕರಣದ ನಿಯೋಗಿಗಳು ಸೀಮಿತ ಸಂಖ್ಯೆಯಲ್ಲಿದ್ದು ಮಗುವಿನ ವ್ಯಕ್ತಿತ್ವವನ್ನು ಪ್ರಭಾವಿಸುವಲ್ಲಿ ಅವುಗಳಲ್ಲಿ ಹೊಂದಿಕೆಯಿದೆ ಆದರೆ ಸಂಕೀರ್ಣ ಸಮಾಜಗಳಲ್ಲಿ ಸಾಮಾಜೀಕರಣದ ನಿಯೋಗಿಗಳು ಅನೇಕ ಈ ವಿಭಿನ್ನ ನಿಯೋಗಿಗಳು ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ಪರಸ್ಪರ ವಿರುದ್ಧ ಉದ್ದೇಶಗಳಿಗಾಗಿ ಕಾರ್ಯ ನಿರ್ವಹಿಸಬಹುದು .

1st Puc Sociology Chapter 4 Mcq Questions and Answers

ಹತ್ತು ಅಂಕದ ಪ್ರಶ್ನೆಗಳು ( 30-40 ವಾಕ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ಉತ್ತರಿಸಿ)

1 ) ಸಾಮಾಜೀಕರಣವನ್ನು ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಿಸಿ ಸಾಮಾಜಿಕರಣದಲ್ಲಿ ಸಂಸ್ಕೃತಿಯ ಪಾತ್ರವನ್ನು ವಿವರಿಸಿ .

ಸಾಮಾಜೀಕರಣವನ್ನು ಹಲವಾರು ವಿದ್ವಾಂಸರು ಈ ಕೆಳಕಂಡತೆ ಅರ್ಥೈಸಿದ್ದಾರೆ .

1. ‘ ಹ್ಯಾರಿ ಎಂ , ಜಾನ್‌ಸನ್ ‘ ರವರು “ ಸಾಮಾಜಿಕ ಪಾತ್ರಗಳನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸಲು ಪಾತ್ರದಾರಿಯನ್ನು ಸಮರ್ಥನನ್ನಾಗಿರುವ ಕಲಿಕೆಯೇ ಸಾಮಾಜೀಕರಣ ” ಎಂದಿದ್ದಾರೆ .

2. ಆಗ್‌ಬರ್ಗ್ ಮತ್ತು ನಿಮ್ಕಾಫ್ ರವರು “ ವ್ಯಕ್ತಿಯು ಗುಂಪಿನ ಪ್ರಮಾಣಕಗಳಿಗೆ ಅನುವರ್ತಿಸುವುದನ್ನು ಕಲಿಯುವ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಗೆ ಸಾಮಾಜೀಕರಣ ” ಎಂಬುದಾಗಿ ಅಭಿಪ್ರಾಯ ಪಟ್ಟಿದ್ದಾರೆ .

3. ಹೆಚ್ . ಟಿ . ಮಂಜುದಾರ್ “ ಮೂಲಭೂತ ಸ್ವಭಾವವು ಮಾನವ ಸ್ವಭಾವವಾಗಿ ಬದಲಾವಣೆಯಾಗುವ ಮತ್ತು ವ್ಯಕ್ತಿಯು ಒಬ್ಬ ಮಾನವನಾಗಿ ಪರಿವರ್ತಿತವಾಗುವ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯೇ ಸಾಮಾಜೀಕರಣ ” ಎಂದು ಹೇಳಿದ್ದಾರೆ . ಸಾಮಾಜೀಕರಣದಲ್ಲಿ ಸಂಸ್ಕೃತಿಯ ಪಾತ್ರವನ್ನು ಈ ಕೆಳಗಿನಂತೆ ವಿಶ್ಲೇಷಿಸಬಹುದು .

1 ) ಮಾನವನನ್ನು ಕ್ರಮಬದ್ಧವಾದ ಸಾಮಾಜಿಕ ವ್ಯಕ್ತಿಯನ್ನಾಗಿ ಪರಿವರ್ತಿಸಲು ಸಂಸ್ಕೃತಿಯು ಸಾಮಾಜೀಕರಣ ಕ್ರಿಯೆಗೆ ತಳಹದಿಯನ್ನು ನೀಡುತ್ತದೆ .

2) ವ್ಯಕ್ತಿಗೆ ತನ್ನ ವಿವಿಧ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳನ್ನು ನಿಯಂತ್ರಿಸಲು ಸಂಸ್ಕೃತಿಯು ಮಾರ್ಗದರ್ಶನವನ್ನು ನೀಡುತ್ತದೆ . ಇದನ್ನು ವ್ಯಕ್ತಿಯು ಸಾಮಾಜೀಕರಣ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯಿಂದ ಕಲಿಯುತ್ತಾನೆ .

3 ) ಸಂಸ್ಕೃತಿಯ ಗುಣಗಳಾದ ನೈತಿಕತೆ , ಉತ್ತಮ ನಡವಳಿಕೆ , ಧನಾತ್ಮಕ ದೃಷ್ಟಿಕೋನ , ತತ್ವಗಳು ಮತ್ತು ಮೌಲ್ಯಗಳನ್ನು ಕಲಿಸುವಲ್ಲಿ ಸಾಮಾಜೀಕರಣ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಗೆ ಸಂಸ್ಕೃತಿ ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತದೆ .

4 ) ಸಂಸ್ಕೃತಿಯು ವ್ಯಕ್ತಿಗೆ ಸಮಾಜಕ್ಕೆ ಕೊಡುಗೆ ನೀಡಲು ಸಾಮಾಜೀಕರಣದ ಮೂಲಕ ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತದೆ .

5 ) ಸಾಮಾಜೀಕರಣದ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯ ಮೂಲದ ವ್ಯಕ್ತಿಯ ಭವಿಷ್ಯವನ್ನು ರೂಪಿಸಿಕೊಳ್ಳುವಲ್ಲಿ ಸಂಸ್ಕೃತಿಯು ಸಹಾಯಮಾಡುತ್ತದೆ .

6) ಸಂಸ್ಕೃತಿಯು ಸಾಮಾಜೀಕರಣದ ಸಹಾಯದಿಂದ ವಿವಿಧ ಸಾಮಾಜಿಕ ಸನ್ನಿವೇಶಗಳಲ್ಲಿ ವ್ಯಕ್ತಿಗೆ ತನ್ನ ನಡವಳಿಕೆಯ ವಿಧಾನಗಳನ್ನು ಸರಿಯಾಗಿ ಪಾಲಿಸುವಂತೆ ನಿರ್ದೇಶಿಸುತ್ತದೆ .

7) ಸಂಸ್ಕೃತಿಯು ಸಾಮಾಜೀಕರಣ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯ ಮೂಲಕ ವ್ಯಕ್ತಿಗೆ ಇತರರ ಬಗ್ಗೆ ಸಹಾನುಭೂತಿ , ಅನುಕಂಪವನ್ನು ಬೆಳೆಸಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತದೆ .

8) ಸಂಸ್ಕೃತಿಯು ಸಾಮಾಜೀಕರಣದ ಮೂಲಕ ಸಾಮಾಜಿಕ ಕ್ಷೇಮಾಭಿವೃದ್ಧಿಗೆ ದುಡಿಯಲು ಹಾಗೂ ಎಲ್ಲರ ಬಗ್ಗೆ ಧನಾತ್ಮಕ ದೃಷ್ಟಿಕೋನವನ್ನು ಬೆಳೆಸುವಲ್ಲಿ ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತದೆ .

FAQ

1 ) “ ಸಂಸ್ಕೃತಿ ” ಎಂದರೇನು ?

ಪ್ರಾಣಿ ಸಮಾಜದಿಂದ ಮಾನವ ಸಮಾಜವನ್ನು ಬೇರ್ಪಡಿಸುವ ಮಾನದಂಡ ಅಥವಾ ವಿಶಿಷ್ಟ ಲಕ್ಷಣವೇ “ ಸಂಸ್ಕೃತಿಯಾಗಿದೆ .

2 ) ಸಾಮಾಜೀಕರಣ ಎಂದರೇನು ?

ವ್ಯಕ್ತಿಯನ್ನು ಸಾಮಾಜಿಕ ವ್ಯಕ್ತಿಯನ್ನಾಗಿ ಪರಿವರ್ತಿಸುವ ಈ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯನ್ನು “ ಸಾಮಾಜೀಕರಣ ” ಎಂದು ಕರೆಯುವರು .

ಇತರೆ ವಿಷಯಗಳು :

First Puc Political Science Notes

First PUC History Notes

ಪ್ರಥಮ ಪಿ.ಯು.ಸಿ ಕನ್ನಡ ನೋಟ್ಸ್

ಪ್ರಥಮ ಪಿ.ಯು.ಸಿ ಕನ್ನಡ ಪಠ್ಯಪುಸ್ತಕ Pdf

First PUC All Textbooks Pdf

All Subjects Notes

All Notes App

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *